Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) in 2024

Bij bedrijfsopvolging binnen familiekringen kent de Belastingdienst een speciale bedrijfsopvolgingsregeling: de BOR. Hierdoor geniet je als opvolger een aanzienlijk belastingvoordeel. Gedurende het opvolgingsproces is het daarom verstandig om een financieel expert de optimale belastingdruk vast te laten stellen.

Wat is de bedrijfsopvolgingsregeling?

De BOR is een regeling van de successiewet, die als doel heeft bedrijfsopvolgingen zonder allerlei financiële belemmeringen te laten verlopen. De BOR is van toepassing op het vererven van ondernemingsvermogen. Daarbij is er onderscheid:

• De eerste is het vererven van ondernemingsvermogen door de bedrijfsopvolging van een ‘familiebedrijf’, waarvan de eigenaar met pensioen gaat of een andere functie gaat bekleden;
• De tweede is het vererven van ondernemingsvermogen, wanneer je het familiebedrijf overneemt van een overleden eigenaar.

Hoe werkt de bedrijfsopvolgingsregeling?

Hoeveel belastingvoordeel je krijgt, is afhankelijk van de going-concern-waarde en de liquiditeitswaarde. De going-concern-waarde is de waarde van het bedrijf, uitgaande van de huidige situatie en de voortzetting zonder verandering. De liquidatiewaarde is de totale geschatte verkoopwaarde van alle activa, zoals inventaris en machines. De Belastingdienst gaat in de berekening van de vrijstelling uit van de hoogste waarde.

Voor het gemak- en omdat de going-concern-waarde meestal hoger is dan de liquidatiewaarde - bekijken we een situatie van bedrijfsopvolging met een hogere going-concern-waarde.

In dit geval krijg je 100% vrijstelling over een bedrag van € 1.325.253 (2024) en voor het vermogen dat dit bedrag overschrijdt, krijg je 83% vrijstelling. Bovendien kan je uitstel van betaling van de erfbelasting krijgen over die 17% boven de vastgestelde belastingdrempel. Je mag er dan 10 jaar over doen om de verschuldigde erfbelasting, met rente, terug te betalen.

Voorwaarden BOR

Om in aanmerking te komen voor de bedrijfsopvolgingsregeling moet er allereerst sprake zijn van ondernemingsvermogen. Verder moet de nog levende eigenaar bij bedrijfsopvolging ten minste 5 jaar eigenaar zijn geweest van de op te volgen onderneming.

Voor een erflater is deze termijn slechts 1 jaar. Een bedrijfsopvolger kan gebruik maken van de regeling als hij of zij de onderneming nog minimaal 5 jaar voortzet. Trek je als opvolger tussentijds de stekker uit de onderneming of ga je wat ander doen, dan wordt de belasting alsnog geïnd.

Versoberingen van de BOR

De bedrijfsopvolgingsregeling ligt onder vuur. De staatssecretaris van financiën heeft in 2020 voorstellen ingediend voor het afschaffen, of sterk versoberen van de BOR, zodat een meer gelijk speelveld ontstaat tussen regelingen binnen de Europese Unie.

De bedrijfsopvolgingsregeling blijft voorlopig, wel wordt de regeling stapsgewijs aangepast. De eerste wijzigingen gelden vanaf 2024 en in 2025 en 2026 volgen er meer. Dit zijn de belangrijkste aanpassingen voor 2025 en 2026:

• de vrijstelling gaat naar 100% van de going-concern-waarde tot € 1.500.000 en 75% over het meerdere. 
• een verkorting van de zogenaamde voortzettingstermijn van vijf naar drie jaar;
• versoepelingen als na de bedrijfsopvolging een wijziging in of rechtsvorm plaats vindt;
• de mogelijke beperking van de BOR en DSR aanmerkelijk belang tot ‘gewone’ aandelen met een minimumbelang van 5% vanaf 1 januari 2026.